تفاوت سوله فلزی و بتنی چیست؟ تفاوت سوله فلزی و بتنی بهویژه در ساختار، هزینه و کاربردهای آنها مشهود است. سولههای فلزی معمولاً به خاطر وزن سبک، سرعت در نصب و هزینههای کمتر در مقایسه با سولههای بتنی، گزینهای محبوب برای پروژههای صنعتی و کشاورزی هستند. از سوی دیگر، سولههای بتنی به دلیل استحکام و مقاومت بالا در برابر شرایط جوی و آتش، برای کاربردهای خاص و بلندمدت مناسبترند، اما هزینه ساخت و زمان بیشتری برای نصب نیاز دارند. به طور کلی، انتخاب بین این دو نوع سوله بستگی به نیاز پروژه، بودجه و شرایط محیطی دارد.
در این مقاله به بررسی اینکه تفاوت سوله فلزی و بتنی چیست؟ و همچنین بررسی اسکلت سولههای سنگین در دو نوع فلزی و بتنی پرداختیم و تلاش کردیم که علاوه بر ارائه تعاریف دقیق از هر کدام از انواع ساختارهای بتنی و فلزی به بررسی مزایا و معایب آنها، تفاوتشان در اجرا و هزینهها بپردازیم. بعد از مطالعه این مقاله میتوانید برای انتخاب نوع سازه سولهتان بهتر تصمیم بگیرید. مشاوران مرکز سوله ایران میتوانند در این امر شما را یاری کنند.
سازه بتنی بهتر است یا فلزی؟
تفاوت سوله فلزی و بتنی چیست؟ از عوامل تاثیرگذار در انتخاب اسکلت فلزی یا بتنی برای سازه، هزینههای اجرای آن است. به طور قطع نمیتوان گفت که هزینه سازه های بتنی بیشتر است یا سازه فلزی؛ چرا که هزینه ساخت سوله به پارامترهای زیادی از جمله منطقه ساخت از لحاظ جغرافیایی و آب و هوای آن و حجم سازه بستگی دارد. در دسترس بودن مواد اولیه فولاد یا بتن نیز یکی از عوامل مهم در انتخاب است. در برخی از مناطق داخل کشور دسترسی به بتن و در برخی مناطق دسترسی به فولاد آسانتر است. زمانبندی و تحویل و ساخت و استحکام سازه مورد نظر هم در هزینهها تاثیرگذار است .
معمولاً زمان ساخت و تحویل اسکلتهای فلزی سریعتر از سازههای بتنی است. اما در استحکام و ایمنی سازه تصور عمومی بر ایمنی و استحکام بیشتر سازههای بتنی است، در حالی که از لحاظ فنی بتن در برابر آتش سوزی و حریق مقاومتر است. اما مهندسین، امروزه سازههای فولادی را با استفاده از عایقهای ضد حریق و سپرهای پوششی در برابر حرارت ایمن میکنند. در کل بتن از متداولترین متریال مقاوم در مصالح ساختمانی است که در ساخت سازههای سنگین به کار می رود. مانند ساختن سدها، پلها، جاده ها و غیره.
خود بتن یک ماده مرکب از سیمان، آب ،شن و ماسه که ماده خمیری شکلی را تشکیل میدهند که بعد از آبرسانی سخت، مقاوم خواهد شد .البته هرچه مقدار آبرسانی کمتر باشد درجه سختی بتن بیشتر میشود. باید بدانیم درجهبندی قدرت بتن بر اساس بافت و نسبت سنگدانه در آزمایشگاه تعیین میشود و این درجه بندی در هزینهها تاثیرگذار است. اسکلت سازههای ساختمانی در دو نوع فلزی و بتنی پیادهسازی میشوند. انتخاب هر کدام بسته به فاکتورهای مختلفی از جمله کاربرد و مکان جغرافیایی و هزینه و سرعت ساخت آنها انجام میگیرد.
اسکلت بتنی
اسکلتهای بتنی همانطور که پیداست متریال اصلیشان بتن است اما این بتنها اصطلاحاً آرماتوربندی میشوند و بعد از آن بتن روی آرماتورها ریخته میشود. آرماتور بندی با میلگرد انجام می شود و زمانی که بتن ریزی روی آرماتورها انجام میگیرد استراکچر بتنی ساخته شده را بتن مسلح مینامند. در واقع این سازه مقاومت بالایی نسبت به بلایای طبیعی از جمله زلزله ایجاد میکند که البته این مقاومت به کیفیت بتن مورد استفاده و همچنین کیفیت میلگرد به کار رفته بستگی دارد. از اسکلتهای بتنی در سازه های سوله ای به نام سولههای سنگین بتنی نام میبرند.
مزایا و معایب سازههای بتنی
مزایا
درباره مزایا و معایب سازههای بتنی اولین گزینه هزینههای پروژه است؛ نه به این دلیل که هزینه ساخت اسکلت بتنی از هزینه ساخت اسکلت فلزی ارزانتر باشد، زیرا هزینه نهایی سازه بستگی به موارد زیادی دارد. بلکه به این دلیل که امکان تزریق هزینه به صورت مرحله به مرحله به پروژه در سازههای بتنی وجود دارد. بدین معنی که در مرحله بتن ریزی اول و بعد از آرماتور بندی، تا مرحله خشک شدن بتن امکان تزریق هزینه وجود دارد. میزان مقاومت بتن در برابر آتش بهتر از فولاد است با اینکه سازههای فولادی را امروزه با کمک تکنولوژی های پیشرفته ضد حریق و مقاوم به حرارت میسازند.
نکته مثبت دیگر در سازههای بتنی که جزو محاسن و مزایای این سازهها محسوب میشود ضد زنگ زدگی در بتن است. در واقع رطوبت باعث زنگ زدن و خوردگی در فولاد میشود و این یک نکته مهم در تفاوتهای سازههای بتنی و فولادی است. سازههای بتنی در اجرا آسانتر از سازههای فلزی هستند. مرحله به مرحله بودن بتنریزی باعث تقسیم کار شده و اجرای سازه بتنی را آسانتر میکند. سازههای فولادی برای ساخته شدن نیاز به ماشین آلات سنگینتر دارند که هزینههای بیشتری را به پروژه تحمیل میکنند. اتصالات در بتن در سازههای بتنی بین تیرکها و بدنه قوی است و استحکام سوله بتنی را بالا میبرد.
معایب
وزن زیاد در سازههای بتنی از اولین معایب این نوع سولههاست. همچنین در این سازهها مصالح بیشتری مصرف و گاها هدر میرود. سازه های بتنی در برابر زلزله آسیب پذیرتر هستند، چون در لرزشهای زلزلهای امکان ترک خوردن بتن وجود دارد. با توجه به اینکه بتن خاصیت کشسانی ندارد پس نمیتواند در برابر زلزلههای بزرگ مقاومت چندانی داشته باشند و آسیبپذیرتر است.
در سازههای بتنی انرژی گرمایی و سرمایی بیشتر هدر میرود و زمستان و تابستان برای تعدیل دمای داخل سازه و جلوگیری از هدر رفتن فضا در اسکلت بتنی بیشتر از اسکلت فلزی است زیرا سازه بتنی سنگین تر است و ستونهای بزرگتر و جاگیرتری نسبت به سازه فولادی دارد و همین مسئله باعث وجود پرتیهای زمین در سازه های بتنی میشود.
اسکلت فلزی
سازه های فلزی که متریال اصلیشان از فولاد است، تقریباً تمام انواع ساختمانی صنعتی سنگین، ساختمانهای بلند، برجها، سالن های فرودگاه، کارخانجات، سولههای صنعتی، پل ها و… شامل میشوند.
مصالح ساختمانی فلزی، بیسشان فولادی است که با ترکیبات خاص شیمیایی آب دیده شده باشد و استحکام حمل بارهای سنگین و اتصالات محکم را داشته باشد. اندازه مصالح فولادی مورد نیاز در سازههای فلزی بستگی به مشخصات هر پروژه دارد. و مقاطع فولادی مورد استفاده ممکن است در هر اجرا با هم متفاوت باشند.
قطعات فولادی بسته به کاربردشان در اسکلتهای فلزی با نوردهای سرد و گرم ساخته میشوند و با استفاده از جوشکاری صفحات مسطح و خم به یکدیگر متصل میشوند.
سازههای فولادی از لحاظ صرفهجویی در هزینههای پروژه به صرفهتر هستند و نسبت به سایر روشهای ساختمانی سنتی نیاز به روشهای نگه داری خاصی ندارند، ساخت و نصب آنها در محل اجرای پروژه آسان است. با توجه به اینکه فولاد قابلیت خم شدن دارد، ساخت سازه با اسکلتهای فلزی خلاقانهتر از ساختن سازههای بتنی است زیرا به مهندسین اجازه طراحیهای انتزاعی را میدهد. دهانههای بلند و طولانی بدون ستون که از مشخصات سولههای صنعتی است مناسب پیادهسازی با اسکلتهای فلزی میباشد.
کنترل و مدیریت سازههای فولادی و اسکلتهای فلزی راحتتر از اسکلت بتنی است چون قطعات فلزی در کارخانه و توسط تکنسینهای متخصص ساخته میشوند.
دوام و استحکام سازه های فلزی در برابر نیروهای باد و طوفان و زلزله خوب است و در شرایط رطوبتی با استفاده از تکنیکهای خاص تا حد زیادی مقاوم به زنگ زدگی هستند.
مزایا و معایب سازههای فلزی
مزایا
انعطاف پذیری فلز در سازه سولهای بالاتر از بتن است به همین دلیل در برابر زلزله های عظیم،مقاومتر هستند.
تعمیرات و نگهداری سازههای فلزی کم هزینهتر و آسانتر از سازههای بتنی است.
عدم فرسایش فولاد در بالا رفتن عمر سوله فلزی از نکات مثبت دیگر در سازههای فلزی است.
اجرا و نصب سازههای فلزی سریعتر و آسانتر انجام میگیرد.
معایب
فولاد در برابر حریق و حرارت بالا مقاومت کمتری نسبت به بتن دارد.
در محیطهای مرطوب سازههای فلزی امکان زنگ زدگی و خوردگی دارند.
اجرا و اتصالات سازههای فلزی به دلیل نیاز به جوشکاری فلز سختتر و هزینه برتر از بتن است.
در نصب و اجرای سوله فلزی احتمال حادثه و شدن قطعات کوچک فلزی وجود دارد.
مقایسه هزینه ها در سازههای فلزی و بتنی
در کل مقایسه هزینه فولاد و بتن به پارامترهای مختلفی بستگی دارد اما بتن به دلیل در دسترس بودن و ارزانتر بودن مصالح در اجرا و هزینههای اولیه ارزانتر است، اما هزینه نصب و اجرا در سازههای فولادی کمتر است.
پروسه ساخت ستونهای فولادی در کارخانه سوله سازی و زیر نظر پرسنل متخصص انجام میگیرد که همین امر باعث ایمن بودن سازه میشود اما در واقع اجرای پروژه هزینه برتر است زیرا انتقال ستون های فولادی به مکان اجرا نیازمند هزینه است. هزینههای نگهداری از بتن بیشتر از فولاد است. از دیگر هزینه های جانبی در ساخت سازه های فولادی، هزینه جوشکاری و اتصالات سازههاست که در سازه های بتنی این هزینه ها وجود ندارند.
جمعبندی
در این مقاله در مورد اینکه تفاوت سوله فلزی و بتنی چیست؟ مقایسه هزینه های مواد اولیه، هزینه های نصب و ساخت، هزینه نگهداری و تعمیرات و همچنین تفاوت های دو سازه در مقاومت در برابر زلزله و حریق عنوان کردیم، اما در کل اینکه پروژه شما فلزی باشد یا بتنی و یا اینکه هزینه نهایی آن چقدر است را کارشناسان ما تعیین میکنند. حتماً قبل از عقد هرگونه قرارداد در ساخت سوله با مرکز سوله ایران مشورت کنید.
بدون دیدگاه